स्नायु विकासको द्रूत मूल्याङ्कन प्रतिवेदन : ललितपुरका चार प्रतिशत बालबालिकामा समस्या

काठमाण्डौ – ललितपुर महानगरपालिकाभित्रका आठवटा सामुदायिक विद्यालयमा गरिएको एक अध्ययनमा चार प्रतिशत बालबालिकाको स्नायु विकास सम्बन्धमा कुनै न कुनै प्रकारको कमजोरी वा दुर्बलता भएको पाइएको छ ।

अध्ययन प्रतिवेदनअनुसार सहभागी दुई हजार दुई सय ४३ जना विद्यार्थीमध्ये दुई सय नौ अर्थात नौ दशमलव तीन प्रतिशतमा स्नायु विकासको अवस्था परिक्षण भएको थियो । तीमध्ये ८२ जना अर्थात तीन दशमलव सात प्रतिशत बालबालिकामा समस्या पहिचान भएको थियो ।

यस तथ्याङ्कलाई विश्लेषण गर्दा चार प्रतिशत बालबालिकामा स्नायु विकास सम्बन्धमा कुनै न कुनै प्रकारको समस्या भएको पाइएको हो । दुई दशमलव दुई प्रतिशत बालबालिकालाई तत्काल उपचार गर्नुपर्ने अवस्था रहेको पाइएको छ । महानगरपालिकासँगको सहकार्यमा रातो बङ्गला फाउण्डेशन र रातो बङ्गला स्कुलले स्नायु विकासको द्रूत मूल्याङ्कन  (RNDA) प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेर यो जानकारी दिएको हो ।

सामान्य, हल्का, मध्यम र गम्भीर, चार प्रकारका समस्याका आधारमा गरेको अध्ययनका आधारमा प्रतिवेदन तयार गरिएको फाउण्डेसनले जनाएको छ । अध्ययनमा विद्यालयस्तरका बालबालिकाको मांसपेशी, दृष्टि, श्रवणशक्ति, बोली, बौद्धिक अवस्था, व्यवहार, पोषण अर्थात उमेर अनुसारको कद र तौलबारे सूचना सङ्कलन गरी तिनको विश्लेषण गरिएको फाउण्डेसनकी अध्यक्ष शान्ता दीक्षितले बताउनुभयो ।

अध्ययनअघि सबै विद्यालयका नर्सहरुलाई तालिम दिनुका साथै महानगरका २९ वटै वडाहरूमा घरपरिवार सर्वेक्षण गरेको थियो । प्रतिवेदनले बालबालिकाको विकासमा अभिभावक शिक्षालाई प्राथमिकता दिनुपर्ने, सरकारले मातृशिशुको पोषणमा ध्यान दिनुपर्ने, सङ्घीय संरचना मार्फत शिक्षामा समग्र विकासको खाका बनाएर कार्यान्वयन गर्नुपर्ने लगायतका सुझाव दिएको छ ।

ललितपुरबाट शुरू भएको यो अध्ययन देशका अन्य ठाउँमा पनि विस्तार गर्नुपर्ने सुझाव पनि प्रतिवेदनले दिएको छ ।

कार्यक्रममा स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका सचिव डा.रोशन पौडेलसहित विभिन्न पालिकाका मेयर, प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत , शिक्षा तथा स्वास्थ क्षेत्रसँग सरोकार राख्ने सङ्घ संस्थाका प्रतिनिधिहरू सहभागी हुनुहुन्थ्यो ।

बङ्गलादेशको प्रोतिबोन्धी फाउण्डेसनका डा.नाइला जमान खान, हुमैरा मुस्लिम लगायतका अनुसन्धानकर्ताहरू, बालरोग विशेषज्ञ, पोषणविद् लगायतले विकास गरेको स्नायु विकासको द्रूत मूल्याङ्कनले बालबालिकाहरूमा भविष्यमा हुन सक्ने स्नायु विकासका कमी कमजोरीहरुलाई पहिचान गर्छ ।  उज्यालो